Teknik Analiz Nedir ve Nasıl Kullanılır?

Teknik analiz, finansal piyasalarda yatırım araçlarının gelecekteki fiyat hareketlerini tahmin etmek için geçmiş fiyat ve hacim verilerini inceleyen yönteme denir. Bu yöntem; hisse senedi, döviz, emtia gibi araçların geçmiş performansına dayanarak gelecekteki fiyat hareketlerini öngörmeye çalışır. Temel analize göre daha güvenilir sonuçlar sağladığı iddia edilse de, teknik analiz ve temel analiz arasında hangisinin daha iyi olduğu konusunda net bir görüş birliği bulunmamaktadır. Peki, teknik analiz nedir ve nasıl kullanılır? Dediğinizi duyar gibiyiz, o zaman buyurun yazımızın devamına.

Teknik Analizde Kullanılan Araçlar ve Göstergeler Nelerdir?

Grafikler

Fiyat hareketlerini gösteren çizelgeler; çizgi, çubuk ve mum çubuğu grafik türleri bulunur.

Destek ve Direnç Seviyeleri

Fiyatların düşerken durma eğiliminde olduğu ve yükselirken karşılaştığı seviyeleri gösterir.

Trend Çizgileri

Trend çizgileri, bir varlığın fiyat hareketlerinin genel yönünü belirlemek için kullanılır. Fiyatların yukarı, aşağı ya da yatay bir hareket sergileyip sergilemediğini anlamak için grafiklerde çizilen çizgilerdir. Trend çizgileri, destek ve direnç seviyelerini tanımlamak için de kullanılır.

Bir hisse senedinin fiyatı üç kez aynı destek seviyesine geri dönüyorsa ve her defasında daha yüksek zirveler yapıyorsa, bu bir yükselen trendi işaret eder. Trend çizgisi, bu destek seviyesini birleştirir. Tam tersi durumda ise fiyatlar sürekli olarak daha düşük zirveler ve daha düşük dipler yapıyorsa, bu bir düşen trendi gösterir. Düşen trend çizgisi, zirveler arasında çizilir ve fiyatların bu çizginin altında kalması beklenir.

*Bu durumu daha iyi anlamanız için size basit bir örnekle açıklayalım. Ahmet adlı bir yatırımcı, XYZ Şirketi’nin hisse senedini izlerken fiyat hareketlerini analiz eder. Önce, fiyatların sürekli artan bir trend içinde olduğunu fark eder. Hisse fiyatları üç kez daha yüksek dipler yapmıştır: ilk olarak 100 TL, sonra 105 TL, en son olarak 110 TL seviyelerinde. Bu yükselen dipler, Ahmet’e fiyatların genel olarak arttığını ve bu trendin devam edebileceğini gösterir. Bu nedenle, Ahmet hisse senedi alımı yapabilir.

*Bir süre sonra, Ahmet başka bir dönemde hisse senedinin fiyatlarının üç kez daha düşük zirveler yaptığını gözlemler: 150 TL, 140 TL, 130 TL. Fiyatlar sürekli olarak düşmektedir. Bu düşen zirveler, Ahmet’e fiyatların genel olarak düştüğünü ve bu trendin devam edebileceğini gösterir. Bu durumda, Ahmet hisse senedini satma kararı alabilir.

Böylece, bu trend çizgileri Ahmet’e fiyat hareketlerinin yönünü anlamasında ve yatırım kararları alırken rehberlik eder.

Göstergeler ve Osilatörler

RSI, (Göreli güç indeksi) MACD (Hareketli Ortalama Yakınsama/Diverjans), Bollinger Bantları ve Hareketli Ortalamalar gibi matematiksel hesaplamaları içerir.

Formasyonlar

Formasyonlar, grafiklerde oluşan belirli şekillerin gelecekteki fiyat hareketleri hakkında ipuçları verebileceği teknik analiz araçlarıdır. Bu formasyonlar, yatırımcılara piyasa trendlerinin değişip değişmeyeceğini tahmin etmede yardımcı olabilir.

(Head and Shoulders) Baş ve Omuzlar formasyonu, genellikle mevcut bir trendin tersine döneceğini işaret eder. Bu formasyon, üç ana bileşenden oluşur:

Sol Omuz: İlk zirve ve ardından bir dip yapar.

Baş: Daha yüksek bir zirve ve ardından bir dip yapar.

Sağ Omuz: Baş’tan daha düşük bir zirve ve ardından bir dip yapar.

*Ahmet örneğinden devam edelim. Ahmet bu seferde, bir teknoloji şirketinin hisse senedini incelerken, grafik üzerinde bir Baş ve Omuzlar formasyonu görür. Şirketin hisse fiyatı önce 150 TL seviyesinde bir zirve yapar, sonra 140 TL‘ye geriler. Sonraki zirve 160 TL’ye çıkar, ardından 145 TL‘ye düşer. Son olarak, üçüncü zirve 155 TL olur ve fiyat 150 TL‘ye geri döner. Bu formasyonun tamamlanması, Ahmet’e fiyatların düşmeye başlayacağı sinyalini verir. Ahmet, formasyonun tamamlanmasının ardından hisse senedini satmaya karar verebilir.

Inverse Head and Shoulders (Ters Baş ve Omuzlar) formasyonu, genellikle düşüş trendinin yükselişe döneceğini işaret eder. Bu formasyon, Baş ve Omuzlar formasyonunun tersidir:

Sol Omuz: Daha düşük bir dip ve ardından bir zirve yapar.

Baş: Daha derin bir dip ve ardından bir zirve yapar.

Sağ Omuz: Baş’tan daha yüksek bir dip ve ardından bir zirve yapar.

*Tekrar Ahmet örneğinde bu seferde, aynı teknoloji şirketinin hisse senedinin fiyatlarının uzun bir düşüş döneminden sonra Ters Baş ve Omuzlar formasyonunu oluşturduğunu görür. Fiyat önce 90 TL seviyesinde düşük bir dip yapar, ardından 85 TL’ye düşer ve tekrar yükselir. İkinci dip 80 TL’ye kadar geriler ve ardından 85 TL’ye çıkar. Son olarak, üçüncü dip 82 TL olur ve fiyat 90 TL’ye yükselir. Formasyon tamamlandıktan sonra, Ahmet fiyatların artacağına inanarak bu hisse senedini satın almaya karar verebilir.

Üçgen Formasyonları

Üçgen formasyonları, fiyatların belirli bir bölgede sıkıştığını ve bu sıkışmanın bir kırılma ile sonuçlanacağını gösterir. Üçgen formasyonları genellikle şu türlerde bulunur:

Yükselen Üçgen: Yükselen dipler ve yatay bir direnç seviyesinin oluşturduğu formasyondur. Bu, genellikle bir yükseliş kırılmasını işaret eder.

Düşen Üçgen: Düşen zirveler ve yatay bir destek seviyesinin oluşturduğu formasyondur. Bu, genellikle bir düşüş kırılmasını işaret eder.

Simetrik Üçgen: Fiyatlar daralan bir aralık içinde hareket eder. Hem yukarı hem de aşağı kırılma olasılığı bulunur.

Bu formasyonu da örnekleyerek açıklayalım. Ahmet, XYZ Şirketi’nin hisse senedi fiyatlarının bir Simetrik Üçgen formasyonu oluşturduğunu gözlemler. Fiyatlar önce 120 TL’den 100 TL’ye kadar düşer ve sonra tekrar 115 TL’ye çıkar. Bu hareketler daralan bir aralık oluşturur. Ahmet, bu sıkışmanın sonunda bir kırılma bekler ve fiyatların bu kırılma yönünde hareket edeceğini öngörerek pozisyon alabilir.

Bu formasyonlar, yatırımcılara grafiklerdeki belirli şekillerin analiziyle piyasanın gelecekteki hareketleri hakkında bilgi verir ve stratejik yatırım kararları almalarına yardımcı olabilir.

Bu araç ve göstergeleri A1 Capital üzerinden, TradingView ile ücretsiz bir şekilde kullanabileceğinizi biliyor muydunuz?

TradingView Nedir?

TradingView, yatırımcılara teknik analiz yapma ve grafiklerini özelleştirme konusunda kapsamlı bir platform sunar. Bu güçlü araç, teknik analizde kullanılan birçok gösterge ve araca ücretsiz erişim sağlar, böylece yatırımcılar piyasa trendlerini ve fiyat hareketlerini daha etkili bir şekilde değerlendirebilirler.

TradingView, temel grafik özelliklerinin ötesinde, çizgi, çubuk ve mum çubuğu grafiklerinin yanı sıra, RSI, MACD ve Bollinger Bantları gibi gelişmiş teknik indikatörler göstergeler sunar. Yani kısacası teknik analizde kullanılan tüm göstergeleri TradingView üzerinden kolayca kullanabilirsiniz.

Ayrıca, Dünya’da 60 milyonun üzerinde kullanıcısı olan TradingView’da, platformun topluluk özellikleri sayesinde diğer yatırımcıların analizlerini inceleyebilir ve kendi görüşlerinizi paylaşabilirsiniz. Bu etkileşimli ortam, piyasa bilgilerini güncel ve çeşitli bakış açılarıyla değerlendirmenizi sağlar.

A1 Capital Yatırım borsa hesabınızın entegresini gerçekleştirerek TradingView’a ücretsiz kayıt olarak tüm bu verilerden ücretsiz yararlanma fırsatını kaçırmayın. A1 Capital’in sunduğu fırsatlarla birlikte, TradingView’in sağladığı gerçek zamanlı veriler ve ileri düzey özellikler sayesinde yatırım işlemlerinizi daha hızlı ve verimli bir şekilde gerçekleştirebilirsiniz. Canlı borsa verileri ile piyasaları takip ederken, alış-satış emirleri, hisse fiyat bildirimleri ve diğer pek çok işlevi kullanarak işlemlerinizi profesyonel bir şekilde, dilediğiniz yerden ve istediğiniz zaman yapma imkânı bulabilirsiniz.

TradingView Nasıl Kullanılır?

• Hesap Oluşturma ve Giriş: TradingView’ün resmi web sitesinden ücretsiz hesap oluşturun ve giriş yapın.
• Grafik Arayüzü: “Chart” bölümüne gidin ve finansal varlıkları seçin.
• Teknik Analiz için Grafik Türlerini Özelleştirme: Çizgi, çubuk veya mum çubuğu grafikleri seçin ve özelleştirin.
• Göstergeler ve Çizim Araçları: “Indicators” butonuyla teknik göstergelere erişin ve çizim araçları kullanın.
• Hisseler için Alarm ve Bildirimler: “Alerts” seçeneği ile fiyat seviyeleri veya göstergeler için alarmlar oluşturun.
• Topluluk Etkileşimi: “Ideas” sekmesinden diğer kullanıcıların analizlerini inceleyin ve kendi fikirlerinizi paylaşın.
• Mobil Uygulama ve Simülasyon Ticareti: TradingView’in mobil uygulamasını indirin ve “Paper Trading” özelliği ile stratejilerinizi test edin.

Borsada Teknik Analiz İşe Yarıyor mu?

Teknik analizin işe yarayıp yaramaması tamamen yatırımcıların stratejilerine ve kullanılan tekniklere bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Ancak teknik analiz, piyasa psikolojisini anlamanıza ve fiyat trendlerini belirlemede yardımcı olabilir. Yalnız burada dikkat etmeniz gereken bir husus bulunmaktadır. Spekülatif hareketler, temel veriler ve piyasa haberleri teknik analizin güvenilirliğini etkileyebilmektedir. Geçmiş performansların her zaman gelecekte aynı sonucu vereceği garanti edilememekte ve teknik analiz öznel yorumlara dayanabilmektedir. Tüm bunlar göz önüne alınarak teknik analiz yapıldığında oldukça fayda sağlayacaktır.

Teknik Analiz Tek Başına Yeterli mi?

Teknik analiz tek başına yeterli değildir ve diğer analiz yöntemleriyle desteklenmelidir. Çeşitli yaklaşımların bir arada kullanılması, daha bilinçli ve dengeli yatırım kararları alınmasına olanak tanır.

Teknik Analiz Nasıl Öğrenilir?

Teknik analiz, yatırımcıların ve traderların gelecekteki fiyat hareketlerini tahmin etmek için geçmiş fiyat verilerini ve piyasa istatistiklerini incelediği bir yöntemdir.

İşte sizin için adım adım teknik analiz öğrenme rehberi:

Grafik Türlerini Anlama

Çizgi Grafiği: Temel fiyat hareketlerini gösterir.

Çubuk Grafiği: Açılış, kapanış, en yüksek ve en düşük fiyatları içerir.

Mum Çubuğu Grafiği: Fiyat hareketlerini detaylı gösterir ve piyasanın eğilimini anlamada yardımcı olur.

Zaman Dilimi Seçimi

• Kısa Vadeli: Dakikalık ve saatlik grafikler.
• Uzun Vadeli: Günlük ve haftalık grafikler.

Destek ve Direnç Seviyeleri

• Destek: Fiyatın düşerken durduğu seviyeler.
• Direnç: Fiyatın yükselirken zorlandığı seviyeler.

Trendleri Tanımlama

• Yükseliş, Düşüş ve Yatay Trendler: Trend çizgileriyle belirlenir.

Teknik Göstergeler ve Osilatörler

• RSI: Aşırı alım/satım koşullarını gösterir.
• MACD: Trend değişimlerini ve momentumu izler.
• Bollinger Bantları: Fiyatın volatilitesini belirler.
• Hareketli Ortalamalar: Genel eğilimi görmemizi sağlar.

Formasyonlar

• Baş ve Omuz: Trend dönüş noktalarını gösterir.
• Çift Dip/Çift Tepe: Destek/direnç dönüşlerini işaret eder.
• Üçgen/Bayrak: Trend devamını gösterir.

Alarm ve Uyarılar

Alarm Sistemleri: Fiyat seviyeleri veya göstergeler için bildirimler sağlar.

Backtesting

Geriye Dönük Test: Stratejinin geçmiş verilerle etkinliğini değerlendirir. Backtesting, bir yatırım stratejisinin veya indikatörün geçmiş verilerle test edilmesidir. Amaç, stratejinin geçmişte nasıl performans gösterdiğine bakarak gelecekte işe yarayıp yaramayacağını anlamaktır.

Backtesting Nasıl Yapılır?

• Geçmiş hisse senedi fiyatları (örneğin, son 5 yıl) alınır.
• Bu fiyat verilerine göre 50 ve 200 günlük SMA hesaplanır ve kurallara göre alım-satım işlemleri belirlenir.
• Her alım-satım işleminin kâr veya zararı hesaplanır.

Risk Yönetimi

Risk yönetimi, yatırım yaparken olası kayıpları kontrol altında tutmak ve yatırımların zararlarını en aza indirmek için kullanılan strateji ve araçları kapsar. İşte bu konuda bazı önemli kavramlar ve örneklerle açıklamalar:

Stop-Loss Emirleri: Yatırımcının zararını belirli bir seviyede sınırlamak için kullandığı bir emirdir. Örneğin, bir hisse senedini 100 TL‘den aldıysanız ve zararınızı %10 ile sınırlandırmak istiyorsanız, 90 TL seviyesine bir stop-loss emri koyabilirsiniz. Eğer hisse fiyatı 90 TL‘ye düşerse, pozisyon otomatik olarak satılır ve kaybınız %10 ile sınırlanır.

Pozisyon Boyutlandırma: Pozisyon boyutlandırma, yatırımın ne kadarının belirli bir işlem için tahsis edileceğini belirleme sürecidir. Bu, potansiyel kaybı kontrol etmek için önemli bir tekniktir. Yatırımcılar, toplam portföylerinin yalnızca küçük bir yüzdesini (örneğin %1 veya %2) tek bir işlemde riske atarak büyük kayıplardan kaçınabilirler. Örnek vermek gerekirse, Ahmet’in 100.000 TL’lik bir yatırım portföyü var ve her işlemde en fazla %2 kaybetmek istiyor. Bu durumda, Ali tek bir hisse alımı için 2.000 TL’den fazla riske etmez. Bir hisse alırken, stop-loss emrini de kullanarak bu riski sınırlar. Eğer bir hisse senedi 20 TL’den alınıyorsa ve Ali, 2.000 TL’yi riske edebiliyorsa, 100 adet hisse alabilir ve stop-loss seviyesini buna göre ayarlayarak riski kontrol altında tutar. Hisse fiyatı düşerse ve stop-loss tetiklenirse, Ali’nin toplam kaybı yalnızca 2.000 TL olur, böylece portföyün genel sağlığını korur.

Teknik analiz, stratejik ve bilinçli yatırım kararları almak için güçlü bir araçtır, ancak temel analiz ve risk yönetimi ile desteklenmelidir. Disiplinli uygulama ve sürekli öğrenme, teknik analizi etkili bir şekilde kullanmanızı sağlar.

Teknik Analiz İçin İndikatörler Nasıl Kullanılır?

Teknik analizde kullanılan indikatörler, fiyat hareketlerini ve piyasa trendlerini anlamaya yardımcı olur. İşte temel indikatörlerin kullanımı:

Hareketli Ortalamalar (MA)

Hareketli ortalamalar (Moving Averages – MA), fiyatların geçmiş dönemlerdeki ortalamasını alarak genel trendi görmemizi sağlayan teknik göstergelerdir. Genellikle kısa, orta ve uzun vadeli trendleri izlemek için kullanılırlar. En yaygın kullanılan hareketli ortalamalar Basit Hareketli Ortalama (Simple Moving Average – SMA) ve Üssel Hareketli Ortalama (Exponential Moving Average – EMA) olarak ikiye ayrılır.

Basit Hareketli Ortalama (SMA)

SMA, belirli bir süre boyunca bir varlığın kapanış fiyatlarının ortalamasını alarak hesaplanır. Örneğin, 10 günlük bir SMA, son 10 günün kapanış fiyatlarının ortalamasını alır ve yeni bir fiyat geldiğinde en eski fiyat çıkarılarak yenisi eklenir. Bu, fiyatların geçmiş eğilimini analiz etmeye ve trendin yönünü belirlemeye yardımcı olur.

Örnek:

• 10 Günlük SMA: Son 10 günün kapanış fiyatlarının toplanıp 10’a bölünmesiyle elde edilir. Fiyat 50 birim ve SMA 45 birimse, fiyatın ortalamanın üstünde olduğu ve yukarı yönlü bir trendde olduğu yorumlanabilir.

Üssel Hareketli Ortalama (EMA)

EMA, SMA’dan farklı olarak son fiyatlara daha fazla ağırlık verir. Bu, EMA’nın SMA’ya göre daha hızlı tepki vermesini sağlar. EMA, özellikle kısa vadeli fiyat hareketlerini yakalamak için kullanılır ve ani trend değişimlerini daha çabuk fark etmeye yardımcı olur.

Örnek:

• 10 Günlük EMA, son 10 günün kapanış fiyatlarının yanı sıra daha yeni fiyatlara daha fazla ağırlık vererek hesaplanır. Fiyat aniden düşüş eğilimine girerse, EMA bu değişimi SMA’dan daha hızlı yansıtır.

Hareketli Ortalamaların Kullanımı

Hareketli ortalamalar, destek ve direnç seviyelerini belirlemek, fiyatın trendin üstünde veya altında olup olmadığını görmek ve çaprazlama stratejileri kullanarak alım-satım kararları vermek için kullanılır. Örneğin, kısa vadeli bir hareketli ortalama (20 günlük EMA) uzun vadeli bir hareketli ortalamanın (50 günlük EMA) üzerine çıktığında bu bir “altın kesişim” olarak adlandırılır ve genellikle bir alım sinyali olarak yorumlanır.

Hareketli ortalamalar, trendin yönü hakkında bilgi verirken, diğer teknik göstergelerle birlikte kullanıldığında daha etkili sonuçlar sağlar.

RSI (Göreceli Güç Endeksi)

Aşırı Alım/Satım: 70 üstü aşırı alım, 30 altı aşırı satım olarak değerlendirilir. TradingView’de “RSI” indikatörünü ekleyerek aşırı alım veya aşırı satım bölgelerini belirleyebilirsiniz.

MACD (Moving Average Convergence Divergence)

MACD ve Sinyal Çizgisi: Çizgi kesişmeleri alım/satım sinyali sağlar. TradingView’de “MACD” indikatörünü ekleyerek trend değişimlerini ve momentum hareketlerini analiz edebilirsiniz.

Bollinger Bantları

Bantlar: Üst bandın üzerine çıkma aşırı alım, alt bandın altına inme aşırı satım olarak görülür. TradingView’de “Bollinger Bands” indikatörünü kullanarak fiyatın volatilitesini değerlendirebilirsiniz.

Stokastik Osilatör

%K ve %D Çizgileri: Alım/satım sinyalleri sunar. TradingView’de “Stochastic Oscillator” indikatörünü ekleyerek piyasanın aşırı alım veya aşırı satım koşullarını belirleyebilirsiniz.

Fibonacci Düzeltme

Geri Çekilme Seviyeleri: Fiyatın ne kadar geri çekilebileceğini tahmin eder. TradingView’de “Fibonacci Retracement” aracı ile grafik üzerinde potansiyel geri çekilme seviyelerini çizebilirsiniz.

Hacim

Yükselen/Düşen Hacim: Trendin gücünü gösterir. TradingView’de “Volume” indikatörünü ekleyerek işlem hacmini analiz edebilir ve trendin gücünü değerlendirebilirsiniz.

Trend Çizgileri ve Formasyonlar

Trend Çizgileri: Piyasa yönünü belirler. TradingView’de “Trend Line” aracı ile grafiğinize trend çizgileri ekleyebilir ve piyasa yönünü analiz edebilirsiniz.

Formasyonlar: Fiyat hareketleri hakkında ipuçları verir. TradingView’de “Drawing Tools” ile çeşitli formasyonları grafik üzerine çizebilir ve analizlerinizi destekleyebilirsiniz.

İndikatörler, piyasa hareketlerini anlamada yardımcı olabilir, ancak her biri sınırlamalara sahiptir. Doğru kullanıldığında, analizlerinizi daha etkili hale getirebilir.

Teknik analiz nedir, nasıl kullanılır? nelere dikkat edilmeli ve borsada teknik analiz ile neler yapılabilir gibi detaylara yer verdik. A1 Capital ile bu güçlü teknik analiz araçlarını en iyi şekilde kullanarak yatırım kararlarınızı daha bilinçli ve başarılı bir şekilde alabilirsiniz. Yatırım dünyasında güvenilir ve hızlı işlem yapma imkânı sunan A1 Capital ile stratejilerinizi geliştirin ve piyasaların avantajlarından yararlanın.

*Burada kullanılan açıklamalar, örnekler ve tüm detaylar yatırımcılara fikir vermesi için bulunmaktadır. Hiçbir yatırım tavsiyesi içermemektedir.