Altın çağı gibi
Wall Street’in ana endeksleri pazartesi günü yükseldi. Geçtiğimiz haftaki sert düşüşün ardından çoğu büyük teknoloji hissesi toparlandı. Bugün özelinde dikkatler, Fed Başkanı Jerome Powell’ın Senato Bankacılık, Konut ve Kentsel İşler Komitesi önündeki yarı yıllık para politikasında konuşmasında olacak, gümrük vergileri ve enflasyon konusundaki açıklamalarını bekleyeceğiz.
Trump, ABD’nin alüminyuma uyguladığı gümrük vergisini önceki %10 oranından %25’e çıkaran ve ülke istisnalarını ve kota anlaşmalarını ortadan kaldıran bildiriler imzaladı ve ayrıca her iki metal için de yüz binlerce ürüne özgü gümrük vergisi istisnasını ortadan kaldırdı. Bir Beyaz Saray yetkilisi, önlemlerin 4 Mart’ta yürürlüğe gireceğini doğruladı. Gümrük vergileri, istisnalar kapsamında ABD’ye gümrüksüz giren Kanada, Brezilya, Meksika, Güney Kore ve diğer ülkelerden ithal edilen milyonlarca ton çelik ve alüminyuma uygulanacak.
ABD verileri, alüminyum izabe tesislerinin geçen yıl sadece 670.000 metrik ton metal ürettiğini, bu rakamın 2000 yılındaki 3,7 milyon tondan az olduğunu gösteriyor. Son yıllarda Kentucky ve Missouri’deki tesislerin kapanması ülkeyi büyük ölçüde ithalata bağımlı hale getirdi. Metal üretimini destekleyen bol miktarda hidroelektrik kaynağına sahip olan Kanada , 2024 yılında ABD’nin birincil alüminyum ithalatının yaklaşık %80’ini karşılayacaktı. Amerikan Demir ve Çelik Enstitüsü’ne göre, çelik ithalatı 2023 yılında Amerikan çelik tüketiminin yaklaşık %23’ünü oluşturuyordu, Verilere göre en büyük tedarikçiler Kanada, Brezilya ve Meksika.
Kanada Sanayi Bakanı, ABD’nin uyguladığı gümrük vergilerinin “tamamen haksız” olduğunu belirterek, Kanada’nın çelik ve alüminyumunun savunma, gemi yapımı, enerji ve otomotiv gibi ABD’nin önemli endüstrilerini desteklediğini söyledi.
Trump, Beyaz Saray’da kararı imzalarken Pazartesi günkü adımların ardından önümüzdeki iki gün içinde ABD mallarına vergi uygulayan tüm ülkelere karşılıklı gümrük vergileri uygulanacağına dair açıklamalar yapacağını, ayrıca otomobiller, yarı iletken çipler ve ilaçlara da gümrük vergileri uygulanmasını düşündüğünü söyledi. Trump, yeni tarifelerine karşı diğer ülkelerin misilleme tehditleri yöneltilmesi üzerine, “Umursamıyorum” dedi. Trump’ın ticaret danışmanı Peter Navarro, son önlemlerin, yerli çelik ve alüminyum üreticilerini güçlendirerek ulusal güvenliği destekleyeceğini söyledi.
ABD Başkanı Trump’ın son gümrük vergisi tehditleri , yeni bir altına hücumu ateşledi, güvenli liman metalini yeni zirvelere taşıdı ve göz kamaştırıcı 3.000 dolarlık dönüm noktasını görünür hale getirdi. Kâr satışlarında geri çekilme beklenebilir, ancak hiçbir zaman böyle bir durum yaşanmaz. Bu da altta yatan momentumun çok çok güçlü olduğunu gösterir. Çin Merkez Bankası’nın Ocak ayında külçe altın alımlarına yeniden başlaması ve Çin’in sigorta fonlarının artık altına yatırım yapmasına izin verme kararıyla birlikte, bu tür hareketler külçe altının yükseliş momentumunu da destekliyor gibi görünüyor
Gümrük tarifeleri planları genel olarak enflasyonist olarak görülüyor ve ticaret savaşlarını tetikleme potansiyeline sahip, dolayısıyla geleneksel olarak enflasyona ve jeopolitik istikrarsızlığa karşı bir korunma aracı olarak görülen külçe gibi güvenli liman varlıklarına olan talebi artırıyor. Dünya Altın Konseyi (WGC ) bildirilen alımlar ve bildirilmeyen alım tahminlerine dayanarak yaptığı hesaplamada, Trump’ın ABD seçimlerini kazandığı 2024 yılının son çeyreğinde merkez bankalarının alımlarının bir önceki yıla göre % 54 artarak 333 tona çıktığını belirtti. Çin Merkez Bankası, resmi verilere göre Ocak ayında rezervlerine üçüncü ay üst üste altın ekledi.
Dün TUIK’den Aralık sanaayii üretim verisini aldık ve Takvim etkilerinden arındırılmış endekste yıllık büyüme oranı sektörler geneline yayılınca %7,0’lik ve 2023 Temmuz ayından bu yana en yüksek seviyeye çıktığını gördük. Gecikmeli açıklanan veri piyasa üzerinde pek etki yaratmıyor ama Büyüme konusunda yön gösteriyor. Açıklanan güçlü veri sonrasında %3 seviyesinde olan GSYİH büyüme tahminimizi %3,1’e yükseltiyoruz.
BDDK’da dün yaptığı sadeleştirme adımı ile de 2022’de, bağımsız denetime tabi şirketlerin, yabancı para kredi kullanımına, aktif büyüklük, ciro ve YP nakdi varlıkların belli eşikleri aşmasına göre TL Kredi veriliyordu. Bunu kaldırdı. Bu uygulama döviz talebi yüksekken gelmiş ve TL’yi destekleme adımıydı. Artık döviz talebi güçlü değil ve TCMB rezervlerinde güçlü artış var dolayısıyla bu tür önlemlere gerek kalmadı sonuç olarak da bankacılık sektörünü rahatlatacak bir adım olarak değerlendiriyoruz.