S&P 500 Nedir? Hissesi Nasıl Alınır?
S&P 500 (Standard & Poor’s 500), ABD’deki en büyük 500 halka açık şirketin performansını ölçen bir hisse senedi endeksidir. 1957 yılında resmi olarak oluşturulmuş olan bu endeks, dünya genelinde en çok takip edilen borsa göstergelerinden biridir. Şirketler piyasa değeri açısından sıralanır ve endeksin bileşenleri sık sık güncellenir. Dolayısı ile S&P 500, ABD ekonomisinin genel sağlığını ölçmek için kullanılır ve geniş bir sektör yelpazesini kapsar. Peki, gelelim o zaman tüm detayları ile S&P 500 nedir ve hissesi nasıl alınır? Sorusuna.
S&P 500’ün Tarihi
1923: İlk Adımlar
S&P 500’ün kökleri, 1923 yılında Standard Statistics Company tarafından oluşturulan bir dizi endekse dayanmaktadır. Ancak bu dönemde endeks sadece 90 hisse senedinden bulunmaktaydı ve günlük olarak değil, haftalık olarak hesaplanmaktaydı.
1941: Standard & Poor’s Birleşmesi
Standard Statistics Company, Poor’s Publishing ile birleşerek “Standard & Poor’s” adını aldı. Bu birleşme, endeksin daha kapsamlı ve etkili bir gösterge haline gelmesini sağladı.
1957: S&P 500 Resmen Doğuyor
1957 yılı, S&P 500’ün bugünkü anlamda kullanılmaya başlandığı yıl oldu. O dönemde ilk kez bilgisayar teknolojisiyle hesaplanarak günlük bir endeks haline geldi. Bu, yatırımcılar için büyük bir devrimdi çünkü piyasaları daha hızlı ve doğru bir şekilde analiz etmelerini sağladı.
1980’ler: Büyük Patlama
1980’lerde ABD ekonomisindeki büyüme ve finansal piyasalardaki genişleme, S&P 500’ün popülerliğini artırdı. Özellikle teknoloji şirketlerinin yükselişi, endeksin bileşimini önemli ölçüde etkiledi.
2000’ler: Dot-com Balonu ve Büyük Durgunluk
2000’lerin başında teknoloji balonunun patlaması (dot-com crash) ve 2008’deki küresel finansal kriz, S&P 500 üzerinde büyük dalgalanmalara neden oldu. Ancak endeks, krizlerden sonra güçlü bir şekilde toparlandı.
2020: COVID-19 Krizi
Pandemi sırasında S&P 500 sert düşüşler yaşasa da, özellikle teknoloji ve sağlık sektörlerinin öncülüğünde hızlı bir toparlanma gösterdi. Şirketlerin dijitalleşme süreçleri ve düşük faiz oranları, bu toparlanmayı hızlandırdı.
Bugün S&P 500
Şu anda S&P 500, Apple, Microsoft, Amazon, Alphabet (Google) gibi teknoloji devlerinden bankacılık, enerji ve sağlık sektörlerine kadar çok geniş bir yelpazeyi içeriyor. ABD ekonomisinin yaklaşık %80’ini temsil ettiği düşünülmektedir ve hem bireysel hem de kurumsal yatırımcılar için güvenilir bir gösterge olarak kabul edilmektedir.
S&P 500’ün Özellikleri
İçerik
Endekste yer alan şirketler, Amerika’nın en büyük ve en likit şirketleri arasında yer alır. Bu şirketler arasında teknoloji devlerinden (Apple, Microsoft) enerji şirketlerine (ExxonMobil, Chevron) kadar birçok sektör bulunmaktadır.
Ağırlıklı Piyasa Değeri
Endeksin hesaplanmasında kullanılan ağırlık, her bir şirketin piyasa değeriyle doğru orantılıdır. Yani büyük şirketler, küçük şirketlere göre daha fazla ağırlığa sahiptir.
S&P 500 Şirketler ve Sektörler
| Sektör | Öne Çıkan Şirketler | Sektörün S&P 500 İçindeki Ağırlığı (%) |
|---|---|---|
| Teknoloji | Apple (AAPL), Microsoft (MSFT), Alphabet (GOOGL), NVIDIA (NVDA), Meta Platforms (META) | %27-30 |
| Sağlık | UnitedHealth Group (UNH), Johnson & Johnson (JNJ), Pfizer (PFE) | %13-15 |
| Finans | JPMorgan Chase (JPM), Bank of America (BAC), Visa (V), Mastercard (MA) | %10-13 |
| Tüketici Ürünleri | Amazon (AMZN), Tesla (TSLA), Procter & Gamble (PG) | %11-13 |
| Enerji | Exxon Mobil (XOM), Chevron (CVX) | %4-5 |
| Perakende ve Gıda | Walmart (WMT), Coca-Cola (KO), McDonald’s (MCD) | %6-8 |
| Sanayi | Boeing (BA), Caterpillar (CAT), Honeywell (HON) | %7-9 |
| Gayrimenkul | American Tower (AMT), Simon Property Group (SPG) | %2-3 |
| İletişim Hizmetleri | Walt Disney (DIS), Netflix (NFLX), Comcast (CMCSA) | %8-10 |
| Malzeme | Freeport-McMoRan (FCX), DuPont (DD), Newmont Corporation (NEM) | %2-3 |
| Kamu Hizmetleri | NextEra Energy (NEE), Duke Energy (DUK), Dominion Energy (D) | %2-3 |
S&P 500 Hissesi Nasıl Alınır?
Peki gelelim nasıl alınır? Sorusuna. S&P 500’ün doğrudan bir “hissesi” yoktur, çünkü bu bir endekstir ve yatırımcılar, endeksi takip eden araçlar aracılığıyla yatırım yaparlar. S&P 500’e yatırım yapmanın yaygın yolları şunlardır:
Borsa Yatırım Fonları (ETF’ler)
S&P 500’ü izleyen borsa yatırım fonları (ETF’ler) sayesinde endeksin performansını yatırımcılar kolayca takip edilebilmektedir. Bu fonlar, S&P 500’deki tüm şirketlerin hisselerini aynı anda alır, bu da yatırımcıya çeşitlendirilmiş bir portföy sunar.
Yatırım Fonları
S&P 500’e dayalı yatırım fonları da benzer şekilde çalışır. Bu fonlar, endeksin performansını takip eder ve genellikle daha düşük maliyetlerle yatırım yapılmasına olanak sağlar.
Bireysel Hisse Senetleri
Eğer S&P 500’deki şirketlerin hisselerine yatırım yapmak isterseniz, her bir şirketin hissesini ayrı ayrı alabilirsiniz. Ancak bu yöntem, daha fazla araştırma ve yönetim gerektirir.
S&P 500 İşlem Saatleri
| İşlem Türü | ABD Saati (EST) | Türkiye Saati (TSİ) (Yaz Saati)* | Açıklama |
|---|---|---|---|
| Ana İşlem Saatleri | 09:30 – 16:00 | 16:30 – 23:00 | NYSE ve NASDAQ’ta S&P 500 hisselerinin aktif işlem saatleri. |
| Pre-Market (Ön Piyasa) | 04:00 – 09:30 | 11:00 – 16:30 | Daha düşük likidite ile hisse senedi işlemleri yapılabilir. |
| After-Hours (Sonrası Piyasa) | 16:00 – 20:00 | 23:00 – 03:00 | Hacim düşük olabilir, ancak işlem yapılabilir. |
| Vadeli İşlemler (Futures) | Pazar 18:00 – Cuma 17:00 | Pazartesi 01:00 – Cuma 00:00 | S&P 500 futures işlemleri neredeyse 24 saat açıktır (bir saatlik mola ile). |
***Notlar
Yaz Saati Uygulaması
Türkiye’de yaz saati kalıcı olduğu için saatler sabittir. Ancak ABD’de yaz/kış saati değişimleri olduğunda, Türkiye ile saat farkı değişebilmektedir. (Mart ve Kasım aylarında dikkatli olunmalıdır.)
Extended Hours (Pre-Market ve After-Hours)
Bu saatlerde fiyat hareketleri daha keskin olabilmektedir ve likidite düşük olduğu için spread oranları yükselebilmektedir.
Vadeli İşlemler
Vadeli işlem piyasaları daha geniş saatlerde işlem yapılmasını sağlayarak, küresel yatırımcılar tarafından yoğun şekilde kullanılmaktadır.
Bu yazımızda S&P 500 Nedir ve Hissesi Nasıl Alınır? sorusunu yanıtladık.
Ayrıca bu yazımızda ilginizi çekebilir: S&P Nedir? Geçmişten Günümüze Türkiye’nin S&P Notları
*Burada paylaşılan bilgiler, yatırım yapmanız için bir öneri veya tavsiye niteliği taşımaz. Yatırım kararlarınızı almadan önce kendi araştırmanızı yapmalı, profesyonel bir danışmandan yardım alarak riskleri değerlendirmeniz önemlidir.
