Donald Trump’ın geri adım atmasıyla Mayıs 2025, Kasım 2023’ten bu yana ABD piyasaları için en iyi aylardan biri haline geldi. Yatırımcılar, ABD ticaret politikasının küresel ticaret üzerinde yarattığı belirsizliğe rağmen ihtiyatlı bir şekilde iyimser kalmaya devam ediyor. Haziran, ECB, Fed ve Japonya Bankası’nın kararları da dahil olmak üzere önemli para politikası kararlarıyla şekillenecek.
Geçen haftaya baktığımızda; ABD’de, devam eden ekonomik belirsizliğe rağmen tüketici harcamaları dirençli kalmaya devam ediyor. Nisan ayındaki PCE enflasyonu beklentilerle uyumlu geldi. ABD Hazine tahvili getirileri hafta boyunca düştü, 10 yıllık %4,5’in altına düşerken, 30 yıllık %5’e yakın kaldı. Tahvil piyasası yönetime uyarı sinyalleri göndermeye devam ediyor. Haftanın sonuna doğru Trump, faiz oranlarını görüşmek üzere Fed Başkanı Powell’ı çağırdı ve bir kez daha faiz oranlarını düşürmediği için onu suçladı. Trump ayrıca Çin’i ticaret müzakerelerini geciktirmekle suçladı.
Cuma günü açıklanan ve geçen ay enflasyonun zayıf seyrettiğini gösteren yeni veriler ve tüketicilerin temkinli davrandığına dair kanıtlar ışığında, Fed muhtemelen bekle ve gör tutumunu sürdürecek.
Nisan ayında Kişisel Tüketim Harcamaları fiyat endeksinin bir önceki yıla göre %2,1 oranında artması, Mart ayındaki %2,3’lük artıştan düşüşe geçerek enflasyonu Fed’in %2 hedefine çok yakın bir noktaya taşıdı. Ancak, işletmelerin artan ithalat vergilerinden kaynaklanan artan maliyetlerinin en azından bir kısmını tüketicilere yansıtması beklendiğinden, bu eğilimin devam edeceğini düşünülmüyor. Rapor, mal fiyatlarının zaten güçlendiğini gösterdi.
Ticaret Bakanlığı Cuma günü yaptığı açıklamada, tüketici harcamalarındaki büyümenin geçen ay %0,2’ye düştüğünü ve kişisel tasarruf oranının %4,3’ten %4,9’a sıçradığını söyledi. Analistler, her ikisini de neredeyse günlük bazda değişmeye devam eden tarife politikasına ilişkin belirsizlik ortamında yenilenen tüketici temkininin işaretleri olarak gördüler.
Petrol fiyatları yine sert bir şekilde dalgalandı, artan üretim söylentileri ve daha geniş ekonomik belirsizlik arasında sıkıştı. ABD’de durgunluk ve güçlü dolar korkuları talep beklentilerini azaltıyor. Donald Trump’ın Nisan ayı başındaki güçlü yorumlarından bu yana petrol fiyatları %10’dan fazla düştü. Dünyanın en büyük petrol üreticileri grubu OPEC+, pazar payını geri kazanmak ve aşırı üreticileri cezalandırmak amacıyla Cumartesi günü Temmuz ayında günlük 411.000 varillik büyük bir artışla üretimine devam etti. Yıllarca üretimi kısıtlayan (günde 5 milyon varilden (bpd) veya dünya talebinin %5’inden fazla) sekiz OPEC+ ülkesi, Nisan ayında mütevazı bir üretim artışı yaptıktan sonra Mayıs, Haziran ve şimdi de Temmuz aylarında üretimi üç katına çıkardı. Grup liderleri Suudi Arabistan ve Rusya’nın pazar paylarını geri kazanmaya çalışması ve Irak ve Kazakistan gibi aşırı üretim yapan müttefiklerini cezalandırmaya çalışmasıyla, ekstra arzın ham petrol fiyatlarını etkilemesine rağmen üretimi teşvik ediyorlar.
Bakır kayda değer bir şekilde dayanıklı kalırken, diğer endüstriyel metallerin çoğu hafta boyunca düşüş gösterdi. Piyasalar hala küresel ticareti çevreleyen risklere karşı hassas. Bu bağlamda, Beyaz Saray’ın Çin’e yönelik yenilenen sert duruşu duygu durumunu etkiledi. ABD yönetimi yalnızca yarı iletkenler üzerindeki kısıtlamaları sıkılaştırmakla kalmadı, aynı zamanda Çinli öğrencileri dışlama politikası da duyurdu. Değerli metallere gelince, hem altın hem de gümüş haftalık olarak mütevazı hareketler gördü, ancak ikisi de sonunda daha düşük seviyede kapandı.
Çin’in imalat faaliyetleri Mayıs ayında ikinci ay daraldı. Resmi satın alma yöneticileri endeksi (PMI), nisan ayındaki 49,0’a kıyasla Mayısta 49,5’e yükseldi. Bu, büyümeyi daralmadan ayıran 50 sınırının altında kalırken, beklenti anketindeki 49,5’lik medyan tahminle uyumlu gerçekleşti.
ABD Başkanı Trump, Cuma günü ithal çelik ve alüminyuma uygulanan gümrük vergilerini %25’ten %50’ye çıkarmayı planladığını söyledi. Bu, küresel çelik üreticileri üzerindeki baskıyı artıracak ve ticaret savaşını derinleştirecek.
ECB bu hafta merkez sahnede. Merkez bankasının, Perşembe günü faiz oranlarını çeyrek puan düşürmesi bekleniyor.
ABD’de, Mayıs ayı istihdam rakamları Cuma günü yayınlanacak. Mayıs ayı istihdam raporunun 130 bin kişilik bir artış göstermesi bekleniyor. Bu, bir önceki ayki 177 binlik büyümeye göre bir gerileme anlamına geliyor. 200k in üzerinde istihdam artışı gibi aşırı güçlü bir istihdam raporu, Fed’in faiz indirimlerini geciktirebileceği için piyasa tarafından temkinle karşılanabilir.
Enflasyon hedefin üzerinde seyrettiği ve %2’ye ne kadar çabuk geri dönebileceği konusunda belirsizlik olduğu sürece, enflasyon odak noktası olacak çünkü işgücü piyasası sağlam durumda ve LSEG verilerine göre de, yatırımcılar son haftalarda Fed’in bu yıl ne kadar faiz indirimi yapması gerektiğine dair beklentilerini azalttı; Aralık ayına kadar yaklaşık iki faiz indirimi fiyatlandırılıyor.
Piyasalar ayrıca hafta ortasında yayınlanacak olan Çin’in Mayıs ayı imalat ve hizmet PMI verilerini izleyecek. Washington’daki mali mevzuat da odak noktasında olacak. Senato, Temsilciler Meclisi tarafından bu ayın başlarında kabul edilen bir vergi ve harcama tasarısını değerlendirmeye başlayacak. Trump geçen hafta, milyarder Elon Musk’ın tasarının ABD bütçe açığını azaltma çabalarını azalttığını söylemesinden bir gün sonra, “büyük, güzel” vergi tasarısının bazı yönlerini müzakere etmeyi planladığını söyledi.
Ve Trump-Xi Jinping görüşmesinin bu hafta gerçekleşmesi bekleniyor, öncesinde de Ukrayna – Rusya doğrudan barış görüşmelerinin yeni turu İstanbul’da yapılacak.