Kenan vs Arda ile Trump vs Musk derken
Trump tarifler bu doğrultu da Trump Japonya gerginliği, Trump Elon Musk restleşmesi ve trump’ın Elon Musk’ı sınırdışı edebilme potansiyeli yanına da MB’larının zirvesini takip ederken haftalık bazda BIST banka’da %10,87’lik artış varken Sanayii de ise %5,03’de seviyesine takılmış, akşam’da hem siyah beyaz renklerinden hem de Kenan Yıldız’dan dolayı Juventus’u mu? yoksa Real Madrid’deki gözdemiz Arda Güler’den dolayı Realci mi olsak ? diye kafamızdan geçirirken, Boru Hatları İle Petrol Taşıma AŞ’nin (BOTAŞ), doğalgaz toptan satış fiyatlarında bütçe hedefleri doğrultusunda, nihai doğalgaz satış fiyatlarında sanayi tüketicileri için ortalama % 7,86 ve konut tüketicileri için ise ortalama % 24,6 oranında zam yaptı haberini gördük. Aslında enerji hem üretici hem tüketici için öyle bir kalem ki , ECB ve FED ve de diğer merkez bankaları hedeflerine ağırlıklı olarak düşük enerji maliyetleri sayesinde ulaştılar. ISO 500 verileri de bize SMM kaleminin ne kadar yüksek olduğunu göstermişti. Artı geçen sene de Temmuz +Agustos aylarında %38’er doğalgaz ve elektrik zamları merkezin yıl sonu hedefinin değişmesine yol açmamışmıydı? İşte Juve – Real maçına bu atmosferle girdik.
Şimdi dönelim bizim PMI verilerine. Bu veri Sanayinin kalp ve damar durumunu gösteriyor desek yeridir. İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI endeksleri, S&P Global tarafından, Türkiye imalat sektöründe faaliyet gösteren yaklaşık 800 şirketten oluşan panelden elde edilen anket verileri kullanılarak oluşturulmaktadır. 10 imalat sektörü için hazırlanan ve üretim, talep, kapasite, fiyatlar ve satın alımları kapsayan endeksler, ilgili sektörlerin ekonomik performansına ilişkin öncü göstergelerdir. Manşet gösterge; yeni siparişler, üretim, istihdam, tedarikçilerin teslim süresi ve girdi stokları göstergelerinden elde edilmektedir. 50,0 değerinin üzerinde ölçülen tüm rakamlar, sektörde genel anlamda iyileşmeye işaret etmektedir.
Dün açıklanan veriyle ilgili değerlendirmeye bakalım. Mayıs ayında 47,2 olan manşet PMI, Haziran’da 46,7’ye gerileyerek son sekiz ayın en düşük değerini aldı.
Sektörün faaliyet koşulları Nisan 2024’ten itibaren kesintisiz bozulma eğilimi gösterdi. Talepteki zayıflık, yeni siparişlerin Haziran ayında da azalmasına neden oldu ve böylece mevcut düşüş trendi ikinci yılını tamamladı. Benzer şekilde yeni ihracat siparişleri de daralma sergiledi. Her iki endekste de yavaşlama son üç ayın en belirgin düzeyinde gerçekleşti.
Yeni siparişlerdeki düşük seyir, Haziran’da imalatçıların üretim hacmini 2024 Ekim ayından bu yana yüksek oranda azaltmalarına neden oldu. Buna bağlı olarak, istihdam ve satın alma faaliyetlerindeki gerileme de hız kazandı. İstihdamda düşüş son dokuz ayın en yüksek oranında gerçekleşirken satın alma faaliyetlerinde ise Eylül 2024’ten bu yana en sert yavaşlama gözlendi. Haziran’da girdi stokları da azalırken, diğer yandan satışlardaki gerilemeye bağlı olarak nihai ürün stokları son üç ayda ilk kez arttı. Bazı firmalar girdi maliyetlerindeki yükselişe bağlı olarak satış fiyatlarını yükseltse de talepteki zayıflık fiyat belirleme gücünü sınırladı. Talepteki zayıflık burası önemli çünkü sürenin uzaması bütün hesapların da dengelerin de sadece çok çok kısa vadeli yapılmasına neden oluyor.
Bu da sermaye girişlerinin çok sınırlı ve kırılgan olmasına neden olmuyor mu?
Bu sabaha bakıyoruz; Trump , ülkelerin ABD ile ticaret anlaşmaları müzakere etmesi için belirlenen 9 Temmuz tarihini uzatmayı düşünmediğini belirterek , Hindistan ile anlaşma beklediğini ancak Japonya ile anlaşma sağlanabileceğine dair şüpheleri bir kez daha dile getirdi. Trump’ın faiz oranlarını derhal düşürmesi yönündeki eleştirilerine maruz kalan Fed Başkanı Jerome Powell, ABD merkez bankasının faiz oranlarını düşürmeden önce tarifelerin enflasyon üzerindeki etkisi hakkında “bekleyip daha fazla bilgi edinmeyi” planladığını yineledi . Yatırımcılar, Fed’in bu yıl 64 baz puanlık faiz indirimi yapmasını fiyatlıyor ve Temmuz ayında bir faiz indirimi yapma ihtimalinin %21 olduğunu düşünüyor. Asya borsaları düşüşte. MSCI’nin Japonya dışındaki Asya-Pasifik hisselerinin en geniş endeksi %0,23 ve Japonya’nın Nikkei Teknoloji hisselerinin etkisiyle %0,78 düştü.
Petrol vadeli işlemleri , piyasaların önümüzdeki ay büyük üreticilerden daha fazla arz beklentisi, zayıf ABD doları ve dünyanın en büyük petrol tüketicisi olan ABD’den gelen karmaşık ekonomik ve piyasa göstergelerine odaklanmasıyla fazla değişmedi. Brent ham petrolü varil başına 67,13 dolardan , ABD Batı Teksas petrolü varil başına 65,44 dolardan işlem görmekte.
Yatırımcıların ABD istihdam verilerini beklemesi ve Fed Başkanı Powell’ın faiz indirimlerine ilişkin temkinli duruşunu değerlendirmesiyle altın fiyatları istikrar kazandı. Ancak doların zayıflaması, altının kayıplarını sınırlamaya yardımcı oldu. Spot altının ons fiyatı pek değişmeden 3.341 dolarda ve ABD altın vadeli işlemleri 3.351 dolarda sabit kaldı.